Warzywa i owoce wstępują w przeróżnych kolorach. Barwę nadają im naturalne barwniki, takie jak karotenoidy, chlorofil czy antocyjanozydy. Substancje te wykazują również silne działanie biologiczne. Po kolorze możemy wstępnie powiedzieć, jak dany owoc czy warzywo będzie oddziaływało na organizm
Owoce i warzywa przyjęło się dzielić na 5 grup kolorystycznych. Czerwone, żółte, białe, zielone i fioletowe. To oczywiście duże uproszczenie, kolorów jest więcej i czasem trudno o jednoznaczne zakwalifikowanie do określonej grupy. Jednak ten podstawowy podział może okazać się niezwykle przydatną i praktyczną wskazówką podczas komponowania posiłków. Należy podkreślić, że do pełni zdrowia, niezbędna jest cała paleta barw, a nie jeden, określony kolor.
Kolor czerwony
Owoce i warzywa o tym kolorze zawierają głownie likopen oraz antocyjany i potas. Są silnymi przeciwutleniaczami, opóźniają procesy starzenia, zmniejszają ryzyko nowotworów. Kolor czerwony kojarzy się z sercem i krwią. W tym przypadku bardzo trafnie – owoce i warzywa z tej grupy wzmacniają naczynia krwionośne i wspomagają pracę serca.
Do tej grupy zaliczamy przede wszystkim: pomidora, buraki, czerwoną paprykę, arbuza, truskawki, maliny, wiśnie, czereśnie, różowego grapefruita, granaty.
Kolor zielony
W tym przypadku barwa jest zasługą chlorofilu. W owocach i warzywach zielonych znajdziemy sporo witaminy C. Działają odtruwająco i usuwają toksyny z organizmu. Podnoszą odporność, wspierają pracę wątroby i poprawiają stan cery. Z uwagi na działanie antyoksydacyjne zmniejszają ryzyko nowotworów. Duża zawartość kwasu foliowego sprawia, że polecane są kobietom w ciąży. Zwykle są bardzo niskokaloryczne, w świetnej większości przypadków można spożywać je w dowolnych ilościach, bez obaw o dodatkowe kilogramy!
Do tej grupy zaliczamy przede wszystkim: sałatę, szczypiorek, szpinak, brokuły, szparagi, brukselkę, rzeżuchę, pietruszkę, kiwi.
Kolor biały
To bogactwo flawonoidów, często w połączeniu z dużą zawartością siarki. To sprawia, że smak owoców i warzyw o tym kolorze nie wszystkim odpowiada. Są jednak naturalnymi antybiotykami, działają przeciwzapalnie, przeciwbólowo i rozkurczowo. Poprawiają stan włosów, skóry i paznokci. Polecane są szczególnie w okresie przeziębień i zachorowań na grypę, oraz przy obniżonej odporności. Dodatkowo znakomicie obniżają poziom cholesterolu i zmniejszają ryzyko miażdżycy.
Do tej grupy zaliczamy przede wszystkim: czosnek, cebulę, kalafior, cykorię, pora.
Kolor żółty
Żółte warzywa i owoce zawierają karotenoidy, które tworzą witaminę A. Mogą charakteryzować się kolorem od żółtego do pomarańczowego. Chronią przed promieniowaniem UV, co jest szczególnie istotne w okresie letnim. Wspomagają pracę układu krwionośnego i narządu wzroku. Spożycie owoców i warzyw w tym kolorze jest polecane szczególnie osobom z nałogiem tytoniowym.
Do tej grupy zaliczamy przede wszystkim: marchew, dynię, mango, cytrusy, brzoskwinię.
Kolor fioletowy
W tym przypadku intensywna barwa jest zasługą antocyjanozydów. Są jednymi z najsilniejszych antyutleniaczy. Działają odmładzająco, wspierają funkcjonowanie układu pokarmowego, pomagają w stanach zapalnych dróg moczowych. Polecane są szczególnie osobom w podeszłym wieku i narażonym na stres.
Do tej grupy zaliczamy przede wszystkim: bakłażana, śliwki, czarną porzeczkę, ciemne winogrona, borówki, jagody, aronię, żurawinę (ta ostatnia, mimo czerwonego koloru, zaliczana jest do grupy fioletowych).
Jacek Bilczyński