Około 4 godziny zwiedzania, 130 eksponatów, symulacje, hologramy, roboty, instalacje multimedialne, łączna przestrzeń 3200 m2 – po dwóch latach intensywnych prac budowlanych otworzono Epi-Centrum Nauki w Białymstoku. Zrealizowana na zlecenie Białostockiego Parku Naukowo-Technologicznego przez warszawską firmę Trias AVI inwestycja to największe i najlepiej wyposażone centrum nauki we wschodniej części Polski. Koszt całego projektu to 25,4 mln zł, z czego 17,4 mln zł pochodzi z dotacji z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego 2014-2020.
Na przestrzeni 3200 m2 znajdują się dwie odrębne wystawy. Zajmująca ok. 600 m2 Strefa Małego Odkrywcy przeznaczona jest dla dzieci od 3 do 10, natomiast na starszych zwiedzających czeka 2600 m2 powierzchni Wystawy Głównej. Łącznie na obu przestrzeniach znajduje się ponad 130 eksponatów wykorzystujących zarówno tradycyjne, jak nowoczesne, multimedialne rozwiązania. Dodatkowo, wydzielono cztery Laboratoria, które mogą być przeznaczone do prowadzenia zamkniętych zajęć: „Laboratorium robotyki”, Laboratorium energetyki”, „Laboratorium elektromobilności”, a w strefie dla najmłodszych – „LABBAR”. Odwiedzający białostockie centrum nauki mogą nie tylko poznać, ale przede wszystkim doświadczyć nauki i technologii. Przy tworzeniu Epi-Centrum skupiliśmy się na interaktywnym charakterze ekspozycji.
Naszym nadrzędnym celem było to, aby wystawa zapraszała do aktywnego odkrywania, rozbudzała zainteresowanie naukami technicznymi i przyrodniczymi, pobudzała kreatywność i prowokowała do zadawania pytań, jak i kwestionowania odpowiedzi. Wszystko po to, aby łatwiej było zrozumieć otaczający nas świat i prawa nim rządzące – wyjaśnia Anna Daszuta-Zalewska, Dyrektor Białostockiego Parku Naukowo-Technologicznego. Wystawa Główna Epi-Centrum Nauki podzielona została na 11 głównych stref: „Strefa wody”, „Właściwości materiałów”, „Mechanika”, „Idź z prądem”, „Telekomunikacja”, „Robotyka”, „Transport”, „Ekscytujące technologie”, „Ludzkie ciało”, „Optyka”, „Zabawa z Nauką”.
Strefa Małego Odkrywcy została podzielona na pięć zakresów tematycznych: „Poznawanie i wiedza”, „Poznaj swoje ciało”, „Technika”, „Budownictwo” i „Energia wody”. W tej strefie dzieci poprzez zabawę mogą poznać podstawy optyki, logiki i medycyny. Ambitniejsi zwiedzający mogą spróbować swoich sił przy programowaniu ścieżki przemieszczania się robota edukacyjnego.
W każdej ze stref znajdują się stanowiska pozwalające lepiej zrozumieć zagadnienia fizyki i techniki. Niektóre z nich zrealizowane zostały z wykorzystaniem nowoczesnych rozwiązań multimedialnych i najnowszych zdobyczy techniki. Stanowisko „Tesla – Edison” to około 20 minutowa projekcja filmu holograficznego wykorzystująca technologię „pepper’s ghost”. Film pokazuje w skrócie współzawodnictwo wielkich wynalazców w zakresie wytwarzania i wykorzystania prądu oraz inne ich osiągnięcia. Na scenie, oprócz postaci pokazanych za pomocą holografii, są również modele ich wynalazków, których podświetlenie jest synchronizowane z filmem.
W strefie Robotyki i automatyki prezentowana jest między innymi „automatyczna linia produkcyjna”. Zwiedzający za pomocą profesjonalnego sterownika przemysłowego Siemens, może zaprogramować zadanie do wykonania. W skład linii wchodzą „magazyny”, taśmociąg oraz robotyczne ramię, a na ekranie monitora można oglądać pracę programu sterującego. Do strefy „Ludzkie ciało” wchodzi się poprzez przestrzenną konstrukcje scenograficzną pokazującą ludzką twarz. Przy pomocy mappingu wyświetlane są na niej tkanki i układ kostny ludzkiej głowy.
W Strefie Transportu goście zasiądą w symulatorze lotu awionetką. To profesjonalne urządzenie składające się z projektora i ekranu sferycznego oraz ramy, w której zamontowano fotel pilota, wolant, przepustnicę i pedały sterowania lotkami. W laboratorium energetyki znajduje się multimedialna makieta Białegostoku, na której prezentowana jest wielkość produkcji energii cieplnej i elektrycznej z tradycyjnej elektrociepłowni oraz z białostockiej spalarni śmieci. Już nawet kilka wspomnianych powyżej eksponatów pokazuje bardzo szeroki i zróżnicowany charakter nowego centrum naukowego. Poza przestrzenią wystawienniczą i laboratoriami w Epi-Centrum Nauki znajdują się także: przestrzeń do organizowania wystaw czasowych, wygodne szatnie dla zwiedzających i zaplecze biurowe.
W ostatnich latach centra naukowe cieszą się niesłabnącą popularnością. Nic dziwnego, że coraz więcej samorządów i prywatnych inwestorów decyduje się na budowę tego typu obiektów. Realizacja inwestycji polegająca na tworzeniu przestrzeni wystawienniczych czy muzeów to z perspektywy wykonawcy bardzo interesujące wyzwanie, któremu podołać mogą jedynie najlepsi specjaliści z rynku. Projektowanie i tworzenie eksponatów prezentujących podstawowe zagadnienia ze świata nauki i techniki wymagają od nas pomysłowości i dokładnego wykonania. Tworzymy też eksponaty w oparciu o technologie audio-video, co z jednej strony daje ogromne możliwości prezentacji zagadnień tematycznych, a z drugiej bardzo dobrze rezonuje ze współczesnym, młodym odbiorcą – podkreśla Marcin Wojczyński, wiceprezes Trias AVI – generalnego wykonawcy Epi-Centrum. – Oprócz samych urządzeń przygotowujemy także atrakcyjne i spójne scenografie oraz całościową oprawę wizualną. Oczywiście wszystkie elementy są bezpieczne i trwałe, żeby wytrzymać nieustającą pracę na wysokich obrotach.
Białostocki Park Naukowo-Technologiczny to przestrzeń otwarta nie tylko na przedsiębiorców, naukowców, pasjonatów nowych technologii i idei, ale także białostoczan i mieszkańców regionu w każdym wieku, przyczyniających się swoimi talentami i odkryciami do zwiększenia atrakcyjności miasta Białystok. To największa w regionie społeczność startupowa. BPN-T to także pierwszy w Polsce Wschodniej certyfikowany technopark. Certyfikat przyznany przez Stowarzyszenie Organizatorów Ośrodków Innowacji i Przedsiębiorczości w Polsce (SOOIPP) potwierdza spełnianie środowiskowych standardów jakości działania dojrzałych ośrodków innowacji. Celem BPN-T jest tworzenie infrastruktury sprzyjającej zwiększeniu innowacji pośród lokalnych i regionalnych przedsiębiorstw oraz zwiększenie atrakcyjności miasta dla pozyskania inwestycji opartych na nowoczesnych technologiach.