Tylko 16 proc. młodych Polaków i Polek ufa informacjom o migracjach podawanym w telewizji. Co młodzi wiedzą o migracjach? – pytamy 18 grudnia w Międzynarodowy Dzień Migrantów.
Młodzi Polacy są świadomi występowania procesów migracyjnych, ponieważ mają z nimi bezpośredni kontakt. Niemal 1/3 młodych Polaków i Polek zadeklarowało, że kiedykolwiek wyjechało z Polski na min. trzy miesiące – pokazuje raport z badania „Współczesne migracje” przeprowadzonego na zlecenie Centrum Edukacji Obywatelskiej. Organizacja pozarządowa z okazji międzynarodowego święta podkreśla wagę rozmowy na temat migracji, także z najmłodszymi.
Centrum Edukacji Obywatelskiej (CEO), które od 2015 roku zajmuje się wsparciem kadry pedagogicznej w poruszaniu w szkole trudnych tematów, takich jak uchodźstwo czy migracje, zleciło badanie, które pokazuje postawy młodzieży szkolnej i młodych dorosłych (13-35 lat) wobec zagadnień współczesnych migracji.
– Pięć lat temu zaprzyjaźnieni z CEO nauczyciele i nauczycielki. Dawali nam znać, że ich młodzi podopieczni są zaniepokojeni tym, co mówi się w mediach o migrantach i migrantkach. Nie wiedzą, kim jest migrant, a kim uchodźca. Dają się zwieść manipulacjom na portalach społecznościowych. Są poruszeni i rozmawiają o tym na korytarzach – wspomina Julia Godorowska, koordynatorka projektów edukacyjnych. CEO uruchomiło wtedy program dla szkół „Rozmawiajmy o uchodźcach. Klub Dobrej Rozmowy”. Dzisiaj, aby coraz skuteczniej odpowiadać na potrzeby młodzieży, sprawdza wiedzę i postawy młodych ludzi na temat:
• poczucia indywidualnego wpływu na losy migrantów i migrantek w Polsce i ich osobistych doświadczeń;
• źródeł wiedzy na temat współczesnych migracji;
• stosunku ich najbliższego otoczenia do zagadnień migracyjnych;
• obecności tematyki migracji i wielokulturowości w szkole.
Co młodzi wiedzą o migracjach?
Młodzi ludzie mają świadomość zjawiska migracji, ponieważ oni sami i ich bliscy wyjeżdżają z kraju. Młodsi respondenci i respondentki wykazują także większą empatię w stosunku do przybyszów. Odpowiedź „Powinno pozwolić im osiedlić się w Polsce na dłużej” wskazywały częściej osoby w wieku 13-20 lat oraz osoby, które miały bezpośredni kontakt z przedstawicielami innej kultury. Stwierdzeniu „Powinno się zapewnić im do czasu usamodzielnienia się pobyt w ośrodkach dla uchodźców” przeciwni byli częściej mężczyźni niż kobiety oraz osoby, które nigdy nie miały bezpośredniego kontaktu z migrantami/migrantkami. Jednak jedynie 18 proc. respondentów i respondentek uważa, że może mieć jakikolwiek wpływ na sytuację migrantów i migrantek w swoim kraju i na świecie.
Niemniej młode osoby nie są wolne od obaw. Najmłodsi (13-15 lat) boją się, że duży napływ migrantów/migrantek może przyczynić się do przejęcia przez nich kontroli. W lepszym świetle postrzega się migracje zarobkowe Ukraińców. Stosunek do nich jest analogiczny jak do migracji zarobkowych Polaków. Migrantów/migrantki z Ukrainy postrzega się jako osoby, które chcą po prostu pracować, utrzymać siebie, swoją rodzinę i poprawić ogólną sytuację materialną.
Skąd młodzi ludzie czerpią wiedzę na temat migracji?
56 proc. młodych Polaków czerpie informacje na temat współczesnych migracji z telewizji, 55 proc. z mediów społecznościowych, 39 proc. z portali informacyjnych, a 21 proc. z własnych obserwacji i doświadczeń. Najrzadziej sięgają po informacje o migracjach do blogów/wideoblogów, książek czy kampanii społecznych.
Ostrożnie podchodzi się do źródeł informacji na temat migracji. O ile 56 proc. osób czerpie informacje z telewizji, tylko 16 proc. ufa tym informacjom. Podobnie jest w przypadku portali informacyjnych i mediów społecznościowych, z których korzysta odpowiednio 39 proc. i 55 proc., a darzy zaufaniem 18 proc. osób.
Młodzi ludzie często nie wiedzą, w co wierzyć. Zwłaszcza, że temat ten rzadko pojawia się w rozmowach z bliskimi (26 proc., głównie duże miasta) czy w szkole. Na zajęciach poruszane są przede wszystkim podstawowe pojęcia i definicje (imigracja, emigracja, uchodźstwo) oraz przyczyny i skutki migracji. Mimo to nie wszyscy potrafią wskazać na różnice między uchodźcą/uchodźczynią a migrantem/migrantką. Tylko 38 proc. uczniów miało szansę zdobyć informacje o migracji i uchodźstwie w swojej szkole. A wydaje się to konieczne, bo z kolei 45 proc. młodych Polaków spotyka w swoich szkołach uczniów–cudzoziemców.
Zachęcamy do zapoznania się z całym badaniem na temat postaw młodzieży, które dostępne jest do pobrania bezpłatnie pod linkiem: https://migracje.ceo.org.pl/i-am-european/aktualnosci/swiadomosc-mlodiezy-i-mlodych-doroslych-na-temat-procesow-migracyjnych
Rozmawiajmy o migracjach
Centrum Edukacji Obywatelskiej aktywnie działa na rzecz podnoszenia świadomości na temat współczesnych migracji poprzez:
– ogólnopolską kampanię „Ponad granicami. Rozmawiajmy o migracjach”. Pozwala ona lepiej zrozumieć zachodzące zmiany społeczne, zarówno te w skali globalnej, kiedy media przedstawiają poruszające obrazki uciekających przed wojną obywateli i obywatelek, czy lokalnie, kiedy np. pojawiają się nowi sąsiedzi, mówiący w obcym języku. W jej ramach swoje historie migracyjne opowiedzieli m.in. Krzysztof Gonciarz oraz Szymon i Sophie Reich.
Strona kampanii: ponadgranicami.ceo.org.pl
Instagram: @ponadgranicami
– w szkole, prowadząc ogólnopolski projekt edukacyjny „Rozmawiajmy o uchodźcach. Klub Dobrej Rozmowy”, który wspiera nauczycielki i nauczycieli w poruszaniu na zajęciach z młodzieżą tematów związanych ze współczesnymi migracjami i obecnością w Europie i w Polsce migrantów i uchodźców: https://migracje.ceo.org.pl/content/opis
– przez materiały edukacyjne i filmy, w których oddaje głos migrantom i migrantkom. W serii „Opowieści o migracjach” swoją historię opowiedzieli Mahmoud z Afganistanu, Stanislav z Ukrainy, Senait z Erytrei i Krystyna i Łukasz z Polski: https://migracje.ceo.org.pl/filmy/opowiesci-o-migracjach.