Niezadowolenie ze swojego wyglądu zadeklarowało w 2017 roku 23 proc. ankietowanych przez CBOS Polek i Polaków. Brak satysfakcji w tym obszarze może przełożyć się na poważne problemy zdrowotne i społeczne. Na szczęście są sposoby na to, by swoje ciało polubić.
Wielu sądzi, że kłopoty z akceptacją swojego wyglądu dotyczą kobiet. Jednak zarówno sondaż CBOS, jak i naukowcy z Chapman University w obszernym projekcie badawczym pokazali, że często (choć rzeczywiście rzadziej niż kobiety) borykają się z tym problemem także panowie.
– Przeanalizowaliśmy odpowiedzi uzyskane od 116 356 mężczyzn uczestniczących w pięciu badaniach o krajowym zasięgu. Od 20 do 40 proc. z nich deklarowało poczucie braku satysfakcji ze swojego ogólnego fizycznego wyglądu, wagi, umięśnienia czy wzrostu – opowiada autor prof. David Frederick. – Większość mężczyzn czuła także, że są osądzani na podstawie swojej prezencji, a w trakcie społecznych kontaktów porównywała swój wygląd do aparycji innych – dodaje badacz.
Przy okazji wyniki pokazały, że nic nie jest proste. Dla przykładu: nie dziwi, że mężczyźni o normalnej wadze postrzegali swój wygląd raczej pozytywnie, a ci z otyłością mieli tendencję do krytykowania swojej prezencji.
Ale panowie z nadwagą także oceniali siebie raczej dobrze. Być może, jak spekulują naukowcy, niewielki przyrost masy ciała, nawet w postaci tkanki tłuszczowej, może nadawać męskiej posturze wygląd sugerujący fizyczną siłę, a to powszechnie uznawany męski atut.
Polacy i Polki o swoim wyglądzie
Postawy Polaków i Polek wobec swojego wyglądu bada co kilka lat CBOS. W 2017 roku zdecydowana większość ankietowanych (87 proc.) zadeklarowała, że przywiązuje dużą wagę do własnego wyglądu zewnętrznego, przy czym dla niepełna dwóch piątych (37 proc.) ich prezencja jest sprawą bardzo ważną.
Zdecydowana większość Polaków uważa, że dobra prezencja sprzyja powodzeniu w życiu osobistym i zawodowym – niespełna trzy czwarte badanych jest zdania, że wygląd ma duży lub bardzo duży wpływ na powodzenie w życiu osobistym oraz przebiegu kariery zawodowej.
Jednocześnie ponad trzy czwarte badanych wyraziła akceptację dla swojego wyglądu. W pełni usatysfakcjonowanych było jednak jedynie 23 proc. (pozostałe 54 proc. „raczej” się sobie podobało). 20 proc. ankietowanych nie było zadowolonych ze swego wyglądu, a 3 proc. zupełnie nie akceptowało swojej powierzchowności. Niezadowolonych ze swojego wyglądu jest więcej Polek niż Polaków.
47 proc. badanych zadeklarowało, że nie chcą nic w swoim wyglądzie zmieniać, a nieco ponad jedna czwarta, mimo deklarowanej akceptacji, myśli o dokonaniu pewnych korekt. 18 proc. wyraziło potrzebę zmiany wyglądu.
Badani, którzy chcieliby zmienić coś, najczęściej deklarowali schudnięcie. Takie deklaracje złożyło 60 proc. ankietowanych, przy czym warto zauważyć, że zgodnie z danymi NIZP-PZH właśnie około 60 proc. polskiej populacji ma nadwagę lub otyłość.
Kłopoty zaczynają się jeszcze przed dojrzewaniem
Zbyt krytyczne nastawienie do swojego wyglądu może pojawić się już na bardzo wczesnym etapie życia. Jak wskazuje badanie zespołu z University of Melbourne, już w dzieciństwie człowiek jest wyczulony na to, jak wygląda, co pokazał projekt z udziałem dzieci w wieku 8-9 lat.
– Zaobserwowaliśmy, że nawet dzieci przed dojrzewaniem, w wieku od 8 do 9 lat, są wrażliwe na punkcie swojego wyglądu i może pojawić się u nich brak satysfakcji w tym obszarze. Powiązany jest on z poziomem hormonów uruchamiających dojrzewanie – opowiada autorka badania dr Elizabeth Hughes. – W uproszczeniu: im wyższy poziom tych hormonów, tym bardziej dziecko może być niezadowolone ze swojego wzrostu. Jednocześnie dzieci z wyższym poziomem często ważą więcej, a to może być źródłem problemu z percepcją swojego ciała – dodaje ekspertka.
Bardzo ważna w tym wieku jest postawa rodziców. „Młodzi ludzie, którzy otrzymują akceptujące komunikaty na temat swojego ciała, są z niego zadowoleni, natomiast ci, którzy spotykają się z krytycznymi komentarzami i zachętami do redukcji wagi, najczęściej podejmują różne próby odchudzania i zmiany wyglądu” – podkreśla Katarzyna Borzucka-Sitkiewicz w książce o znamiennym tytule: „Kształtowanie pozytywnego wizerunku ciała jako element profilaktyki zaburzeń zdrowia somatycznego i psychospołecznego”.
Ekspertka zaznacza, że przekonanie, iż jest się „zbyt grubym”, niejednokrotnie popycha młodego, a potem już dorosłego człowieka do podejmowania niezwykle drastycznych działań mających na celu poprawę swojego wyglądu.
„Dlatego tak ważną rolę odgrywa promowanie pozytywnego wizerunku ciała. Nie do przecenienia stają się w tej sytuacji reakcje tzw. znaczących innych – rodziców, nauczycieli, specjalistów z zakresu ochrony zdrowia czy rówieśników” – pisze Borzucka-Sitkiewicz.
Źródło: Zdrowie.PAP.pl